Oedeemtherapie

U bent of komt in behandeling bij een huidtherapeut omdat u last heeft van lymfoedeem of vochtophoping. Een zwaar en/of vermoeid gevoel in de arm of het been, een strak/gespannen gevoel rondom de pols, vingers, enkels, elleboog of knieƫn kan het gevolg zijn van vochtophoping. Vaak is er ook sprake van pijn. Behandeling is noodzakelijk om verdere toename van het oedeem te voorkomen.

Oedeemtherapie

De behandeling van het lymfoedeem bestaat uit de volgende behandelonderdelen: manuele lymfdrainage, oedeem- en fibrosegrepen, compressietherapie en bewegings- en ademhalingsoefeningen. Een behandeling duurt gemiddeld 45 minuten. In een aantal gevallen zal de huidtherapeut daarnaast gebruik maken van een drukgolfapparaat genaamd “lymfapress.”

De beste resultaten worden verkregen na een intensieve start van de oedeemtherapie. De duur van de totale behandeling is afhankelijk van een aantal factoren en verschilt per persoon. Om de voortgang van de behandeling te kunnen bepalen, wordt de omvang van het oedeem regelmatig gemeten. Aan het einde van de behandelperiode meet de huidtherapeut vaak een therapeutische elastische kous aan om het verkregen resultaat te behouden. Zie voor meer informatie met het tabje “oedeemtherapie”

Lymfoedeem

Lymfoedeem is vochtophoping die wordt veroorzaakt door een storing in het lymfsysteem. Deze storing kan aangeboren zijn. Meestal treedt lymfoedeem echter op na een ernstige beschadiging van de lymfvaten of lymfklieren als gevolg van bijvoorbeeld een operatie of bestraling. Lymfoedeem begint met een gevoel van spanning in de huid door zwelling van bijvoorbeeld arm of been. Lymfoedeem is niet alleen hinderlijk, maar kan ook ontstekingen (“wondroos”) en gewrichtsklachten tot gevolg hebben.

Lymfstelsel

Lymfeklierpakketten:
A. in de hals
B. in de oksels
C. langs de luchtpijp
D. bij de longen
E. bij de darmen en achter in de buikholte
F. in de bekkenstreek
G. in de liezen

Behalve in de lymfeklieren bevindt lymfeweefsel zich ook in andere organen.
Onder andere in:

  • de keelholte
  • de luchtwegen
  • de milt (in figuur: 1)
  • de wand van de darm
  • het beenmerg

Het lymfstelsel is een reinigings- en een afweersysteem. Het vormteen netwerk van lymfvaten en lymfknopen door het gehele lichaam heen. In totaal heeft de mens ongeveer 600m2 lymfvatweefsel. Lymfvaten nemen weefselvocht op met daarin opgelost, eiwitten, afvalstoffen en schadelijke deeltjes die niet in de bloedbaan kunnen worden opgenomen. De schadelijke deeltjes en afvalstoffen worden in de lymfknopen vernietigd. Met name in de liezen, in de oksels en in de hals zitten veel lymfknopen die als filters werken.

Manuele lymfedrainage

Manuele lymfedrainage is een techniek waarbij de huidtherapeut met zacht pompende bewegingen op de huid de vochtopname door de lymfvaten stimuleert en het functioneren van goede vaten bevordert. Hierdoor wordt de opname en afvoer van weefselvocht verhoogd.

Oedeem- en fibrosegrepen

Oedeem- en fibrosegrepen zijn speciale handgrepen die de huidtherapeut toepast bij bepaalde lymfoedeemgradaties. Door middel van oedeemgrepen kan lymfvocht door het weefsel heen worden geleid naar een plaats waar het gemakkelijker wordt opgenomen. Met fibrosegrepen kan verhard weefsel (“fibrose”) soepeler worden gemaakt.

Ambulante compressietherapie

Deze therapie is een combinatie van zwachtelen en bewegen. Om het effect van de behandeling te behouden, worden ledematen ingezwachteld. In combinatie met compressietherapie is het van groot belang dat u bewegingsoefeningen doet. Als het oedeem na verloop van tijd niet verder afneemt, meet de huidtherapeut een therapeutische elastische kous aan.

Bewegings- en ademhalingsoefeningen

De huidtherapeut leer u specifieke bewegings- en ademhalingsoefeningen die de afvoer van lymfvocht bevorderen. U kunt dit proces mede stimuleren door de oefeningen thuis zelf te doen. Beweging stimuleert namelijk de lymfvaten, waardoor overtollig vocht mede wordt afgevoerd. Voldoende bewegen is dus belangrijk, maar let er wel op dat u overbelasting van het lichaam voorkomt.

Zie voor verdere informatie over behandeling van lymfoedeem het tabje linkerzijde pagina “oedeemtherapie”.

Vergoeding

Veel zorgverzekeraars vergoeden de oedeemtherapie uitgevoerd door de huidtherapeut. De huidtherapeut staat als paramedicus geregistreerd in het kwaliteitsregister.