Oedeem gelaat

Lymfoedeem in het gelaat, de kaak en schouderregio kan zich voordoen na een trauma of na operaties, waarbij de lymfklieren zijn verwijderd in het halsgebied. Een van de grootste risico’s op het krijgen van lymfoedeem is als het operatiegebied ook is bestraald.

De klachten die zich voor kunnen doen zijn:

  • Zwelling in het gelaat (soms ook in de mond) of in de hals/nekregio
  • Pijn in de hals bij het litteken
  • Moeite met praten en slikken
  • Droge mond
  • Moeite met bewegen van het hoofd en/of schouder
  • Pijnlijk kaakgewricht

De oedeemtherapie bij Huidtherapie Maastricht bestaat uit:

  • Manuele lymfdrainage
  • Lymfapressjasje
  • Littekenbehandeling
  • Lymftaping
  • Voorlichting/Skincare
  • Camouflage

Manuele lymfdrainage

Na verwijdering van de lymfklieren uit de hals treedt in eerste instantie postoperatief oedeem op. Het postoperatieve oedeem neemt langzaam in de tijd af. Wanneer het oedeem niet vanzelf weggaat is manuele lymfdrainage zinvol. Manuele lymfdrainage (MLD) wordt uitgevoerd door de huid- en oedeemtherapeut en is een vorm van massage, waarbij de druk van de massage oppervlakkig is en indien nodig dieper in het weefsel ingrijpt. Het accent van de MLD ligt op de hals (niet geopereerde zijde), schouderregio en gelaat. Indien nodig zal de lymfdrainage ook uitgevoerd worden in de oksel aan de geopereerde zijde om de lymfatische afvoer te bevorderen. De lymfdrainage vermindert tevens de pijn. Bij langer bestaand lymfoedeem kan verhard lymfoedeem (fibrose) ontstaan. Fibrose in de huid kan ook gevormd worden na radiotherapie. De huidtherapeut kan met speciale fibrosegrepen/technieken de fibrose behandelen waardoor versoepeling van het weefsel ontstaat.

Littekenbehandeling

De genezing van de wond verloopt volgens een vast patroon. Een normaal genezingsproces duurt ongeveer twee maanden. Dan ziet het litteken er goed uit en is niet meer zo kwetsbaar. Tijdens de wondgenezingsfase kan de littekenbehandeling al ingezet worden. Het litteken kan ook een barrière vormen in de afvloed van de lymfe. Bij de littekenbehandeling wordt met speciale huidtechnieken de doorbloeding verbeterd en de huid versoepeld. Als een litteken niet goed geneest, kunt u daar behoorlijk last van hebben. Een klacht kan zijn dat een wond aan het litteken niet wil genezen. Een andere klacht kan zijn dat het litteken rood, gezwollen en pijnlijk is. Ook kan het litteken vergroeid vastzitten aan onderliggende structuren. Soms kan een angst voor aanraken van het litteken ontstaan, omdat de pijn zo aanhoudend is. De littekenmassage is zacht en met een constante druk. Littekens reageren positief op druk. Een hardere littekenmassage is mogelijk als het litteken trager reageert, of als het litteken al jaren te kort en pijnlijk is. Door de massage worden bindweefselverbindingen verbroken, om zodoende een soepeler litteken te creëren. Daarnaast is het mogelijk om een hypertrofisch litteken te behandelen met speciale siliconenpleisters.

Lymftaping

En onderdeel van de behandeling kan lymftaping zijn (zie ook het tabje ‘lymftaping’). Dit is een speciale tape waarmee de afvoer van lymfevocht gestimuleerd kan worden. De lymftaping kan ook gebruikt worden om het litteken te versoepelen.

Voorlichting

Door middel van adviezen leert u omgaan met uw oedeem. Wat u wel en niet kunt doen. Gedurende de behandelingen krijgt u de benodigde adviezen, instructies en voorlichting.

Instructie t.a.v het kaakgewricht

Bij een commando-operatie is er een behoorlijke dysbalans in de nekregio. Dit uit zich soms in een slechte kaakfunctie. U kunt dit bijvoorbeeld merken aan:

Uw mond kan minder ver open

  • Uw mond gaat niet recht open
  • Pijn in het kaakgewricht
  • Tandenknarsen
  • Klikkend geluid bij het kaakgewricht.

U zou tijdelijk ’s nachts een bitje kunnen proberen om de discus in het kaakgewricht te ontlasten. Binnen 6 weken zou er een verbetering kunnen optreden. Neem voor meer informatie contact op met uw behandelend arts of tandarts. Die kan u eventueel doorverwijzen naar de ACTA (www.acta.nl) waar men gespecialiseerd is op dit gebied.

Oefentherapie

Oefentherapie is niet alleen voor het gelaat, maar ook voor de nek en schouder. Bij het gelaat kunt u denken aan mimebewegingen en tongbewegingen. De nek en schouder zijn vaak minder beweeglijk na de operatie en moeten weer gezond gaan bewegen.

Ademtherapie: De ademoefening stimuleert de afvoer van lymfevocht. Deze moet dus goed worden uitgevoerd en dat wordt door middel van oefeningen gestimuleerd. Voor de oefentherapie kunt u het beste fysiotherapie krijgen. Kijk voor meer informatie over fysiotherapie bij kaakklachten www.nvft.nl

Camouflage

Het litteken cq transplantaat en de eventuele verkleuring hiervan kan minder opvallend gemaakt worden met camouflageproducten. Nadat de huidtherapeut de juiste kleur heeft bepaald, kan na het instrueren van de toepassing ervan het camouflageproduct zelf door u dagelijks aangebracht worden. De camouflage kan toegepast worden als het littekengebied genezen is, rustig uitziet en er geen oedeem meer aanwezig is.

Overige Websites

www.ikcnet.nl
www.kankerpatient.nl
www.kwfkankerbestrijding.nl
www.diagnose-kanker.nl
www.stichtingklankbord.nl